انتشار چاپِ عکسی «تحفة الهند» در هندوستان

«تحفة الهند» متن کتابی به فارسی است که شامل یک مقدمّه و خاتمه و هفت باب درباره: علمِ عروض، علمِ قافیه، علمِ بیان و بدیع، علمِ موسیقی، علمِ مباشرت و علمِ قیافه است. چند سال بعد در آخر نویسنده فرهنگ بِرج باشا- فارسی را افزوده است. «تحفة الهند»  را میرزا خان بن فخرالدّین محمّد (1027-1118هجری) برایِ تعلیمِ شاهزاده جهاندار شاه در 1087ق تالیف کرد. هدفِ او آموزشِ زبانِ هندی به شاهزاده از راه زبان فارسی بود.  زنده ‌یاد دکتر نورالحسن انصاری(1932-1987) – استادِ برجسته فارسی در هندوستان «تحفة الهند» را تصحیح و منتشر کرده بود. جلدِ اوّل را به عنوانِ پایان‌ نامه دکتری(دانشگاهِ تهران تصحیح نمود) که در 1354شمسی، از سویِ بنیادِ فرهنگِ ایران(تهران) و جلدِ دوّم در 1983 از «مجله تحقیقات فارسی » دانشگاهِ دهلی (هندوستان) منتشر شد.  چندین نسخه خطی از «تحفة الهند» است: 3 نسخه در برلن (آلمان)/ یک نسخه در کتابخانه بادلیان(شهر لندن)/ سه نسخه در لندن/ سه نسخه در پاریس(فرانسه)/ یک نسخه در انجمن آسیایی بنگال (در کلکتّه، هندوستان)/ یک نسخه در کتابخانه مولانا آزاد (شهر عَلیگَر، هندوستان)/ دو نسخه خطی در کتابخانه شرق‌ شناسی و عمومی خدابخش (شهر پَتنا، هندوستان)۔  

براساس دستنویسی در کتابخانه خدابخش که سرواژه ها به خطِ نستعلیقِ اردو و خطِ دیوناگریِ هندی است، این فرهنگ چاپ شده  است که به کوششِ مدیرِ کنونیِ کتابخانه- خانم دکتر شایسته بیدار- در  مجله «جَرنل»، کتابخانه شرق شناسی و عمومی دابخش (شهر پَتنا، هندوستان)، شماره 201-202، ژوییه- دسامبر 2020 چاپ  شده است. عنوانِ: «عنوانِ اورنگ زیب کی بنائی هوئی هندی (برج بهاشا/بهاکها) ڈکشنری».  این چاپ عکسیِ «تحفة الهند»  در سایت کتابخانه خدابخش، آنلاین قابل مطالعه است:

https://www.kblpublications.com

شایان ذکر است که «چاپ عکسی نسخه خطّی تحفة الهند» تاکنون در 5 شماره مجله «تحصیل» (کراچی، پاکستان) آمده است:  

بخش اول (شماره اول، ژوییه- دسامبر 2017)؛  بخش دوم (شماره دوم، ژانویه –ژوییه 2018)؛ بخش سوم ( شماره سوم، ژوییه- دسامبر 2018)؛ بخش چهارم (شماره چهارم، ژانویه- ژوییه 2019) ؛  (بخش پنجم، شماره 5،ژوییه- دسامبر 2019)  همه این بخش ها در سایت مجله «تحصیل» قابل دسترسی هستند:   http://tehseel.com/

تهیه و تنظیم: لیلا عبدی خجسته